Balık Veremi, diğer ismi ile balık tüberkülozu, Mycobacterium adı verilen bakteri ile enfekte olmuş balık hastalığının ortak adıdır. Bu bakteri cinsi sisteminizin içine girdikten sonra tedavi etmeyi imkansız kılan benzersiz bir dış koruyucu kaplamaya sahiptir. Enfeksiyonlar farklı görünecek herhangi bir klinik bulgu göstermeyebilir ve bu önemli bir hastalıktır, zoonotiktir. Bunun anlamı açık yaralarla insanlara geçebileceğidir.
İnsanlar için tüberküloz ciddi bir hastalıktır ve günümüzde bile tedavisi uzun ve zor olmaya devam etmektedir. Hastalık akciğer dokusuna zarar ve ölüme yol açabilir. Düzenli olmayan bir tedavi ise ilaçlara karşı bağışıklığa neden olabilir. Maalesef ilaçlara doğal olarak dirençli bir tüberküloz hastalığı türü de vardır.
Birçok ülkede salgın olarak yayılabilen son derece bulaşıcı tüberküloz, balıkları etkileyen tüberkülozla aynı şey değildir. Her iki hastalığa da yakından ilişkili bakteriler neden olur. İnsanda tüberküloza Mycobacterium tuberculosis, balıklarda ise Mycobacterium marinum bakterisi sebep olur.
Zoonotik (hayvanlardan insanlara atlayabilen bir hastalık) bir hastalık olduğu için balık tüberkülozu akvaryumdaki yaşamı tahrip eder ve insanlarda kalıcı cilt enfeksiyonlarına neden olur. Bir insanda çiçek hastalığına benzer yaralar açabilir ve bu yaralara “Akvaryum Granülomu” denir.
Bu Bakteriler Bizim Akvaryumumuza Nereden Bulaşabilir?
- Yeni, enfekte balık ekleme (belirtiler gecikebilir ve bir balığın sağlıklı görünmesini sağlayabilir)
- Yeni balık sağlıklıdır ancak bakteri satıldığı su torbasınan bulaşabilir
- Yeni balıkların daha önce beslendiği yemlere bulaşabilir
- Başka bir taşıyıcının enfekte olmuş ekipmanını kullanma
Marinum bakterisi bir akvaryumda yaşayabilir ve toptan yıkıma neden olmaz. Bakterinin bir yaraya girmesi için balıklarımızın genetik olarak zayıf olması, stres altında olması veya diğer bakteriyel enfeksiyonlardan muzdarip olması gibi durumlar gereklidir.
Balık Veremi Belirtileri Nelerdir?
Balık tüberkülozunun doğru bir şekilde teşhis edilmesi gerektiğini anlamak önemlidir. Benzer veya özdeş semptomları olan başka durumlar ve hastalıklar da vardır. Yanlış teşhis ve yanlış tedavi sonucu muhtemelen balığımızın ölümüne sebep olabiliriz. Balık vereminin klasik belirtileri;
- İncelme eğilimi, balık vereminin belirtilerinin en belirgin semptomlarından biridir.
- Vücuttaki beyaz büyüme veya lezyonlar
- Hacim kaybı
- Vücutta renk değişikliği
- Deformasyonlar, özellikle omurgada oluşanlar
- Ödem
- Yüzgeçlerde veya kafada oluşan ülser
- Şişkin gözler, biri veya her ikisi
- Anormal davranış
Elimizde herhangi açık bir yara varsa akvaryumu temizlerken marinum bakterisine yakalanabiliriz. Bakteri buradan cildimize girer ve mor lezyonlara neden olur. Antibiyotiklerle tedavi edilebilen balık vereminin insandan insana bulaşma riski yoktur.
Balık Veremini Nasıl Tedavi Edilir?
Marinumun insan veremi ile ortak bir yanı vardır; tedavisi uzun ve zordur. Ne yazık ki satın alınan çoğu antibakteriyel ürün tedavi için yeterli olmayacaktır. Hastalık başarılı bir şekilde teşhis edildikten sonra bazen bir veterinerin yardımıyla ilaçlar ve yapılacak değişikliklere hazırlık yapmamız gerekir. Bu nedenle çoğu insan yeni bir akvaryum ile temiz bir başlangıç yapmayı seçer. Ancak akvaryumları atmak veya balıklara ötenazi yapmak istemeyenler için çeşitli seçenekler mevcuttur.
1. Yoğun Bakım Akvaryumu
Akvaryumlarımızdaki semptomatik balıkları karantinaya almak için ayrı bir “yoğun bakım akvaryumuna” sahip olmamız gerekir. Bakım, bulaşma riskini önlemek için ana akvaryumla hiç paylaşılmayan ekipmanlarla yapılır. Tüberküloz hastalığına sahip olan balıklarımız mümkün olduğunca stressiz hissetmelidir. Çünkü stres onları rahatsız edici en büyük unsurdur. Balıklarımız bitki örtüsünü veya saklanma yerlerini seviyorsa, bakım akvaryumunda bol miktarda olduğundan emin olmamız gerekir. Su koşullarının ve sıcaklığın türlere uygun olmasını sağlayın ve ardından balıkları gözlem, tedavi veya her ikisi için yerleştirin. Yazılı bir günlük hasta balıkların tedavi sürecini takip etmemize yardımcı olacaktır.
2. Ana Akvaryum
Hasta balıkları ana tanktan çıkardıktan sonra, ana tankı temizleyip temizlemeliyiz. Diğer balıklar bize sağlıklı görünseler bile onları gözlem altında tutmamız gerekir. Bununla birlikte, çoğu insan herhangi bir risk almamayı tercih eder. Akvaryum içindeki tasarım elemanları ve bitkiler değiştirilir. Akvaryum ve ekipman sterilize edilir ve balıklara, onları en iyi durumda tutmak için bir takviye verilebilir.
3. Doğru İlaçlar
Doğru antibiyotikleri atlarsanız ve ucuz evcil hayvan mağazası ürünleri veya ev ilaçları kullanırsak, balıklarımızın hayatta kalma oranları yok denecek kadar aza iner. Balık veremi için mevcut olan en iyi antibiyotik tedavilerinden üçü Neomisin, Kanamisin ve Isoniazid’dir. Bununla birlikte, bunların nasıl ve hangi kombinasyonda uygulanacağı konusunu uzman veteriner hekimlere danışmalıyız.