Yüzgeç erimesi (çürümesi) akvaryum balıklarında görülen en yaygın hastalıklardan biridir. Fakat aynı zamanda en önlenebilir olanıdır. Teknik olarak yüzgeç çürümesine birkaç farklı bakteri türü neden olur. Ancak ana neden her zaman çevreseldir ve genellikle stresle ilişkilidir.
Balıklar, aşırı kalabalık ortamlarda yüzerken veya onları kovalayıp yüzgeçlerinde zarar verecek agresif balıklarla aynı akvaryuma konulduklarında yüzgeç çürümesi hastalığına yakalanmaya daha yatkın hale gelir.
Yüzgeç erimesi genellikle Aeromonas, Pseudomonas veya Vibrio bakterilerinin neden olduğu bir durumdur. Önlenmesi erken safhalarda nispeten kolaydır. Daha ileri aşamalarda, yüzgeç erimesinden kaynaklanan sertleşmeden dolayı tedavisi zor olabilir. Eğer balığımız zamanında tedavi edilmezse, yüzgeç erimesi hastalığı sonucunda ölebilir ve tanktaki diğer tüm balıkları bu hastalığı bulaştırabilir.
Yüzgeç Erimesi Belirtileri Nelerdir?
Yüzgeç erimesinin erken aşamalarında, yüzgeçlerin kenarları renksizleşir ve kenarlarda beyazımsı bir görüntü oluşur. Genellikle bu değişiklik o kadar incedir ki, yüzgeçlerin veya kuyruğun yıpranması başlayana kadar fark edilmez. Enfeksiyon yayıldıkça, yüzgeçlerin enfekte olmuş parçaları ölür ve dökülmeye başlar. Bu da balığımızın yüzgeçlerinde düzensiz kenarlar oluşturur.
Zaman geçtikçe ve ölmüş yüzgeç parçaları artmaya devam ettikçe yüzgeçler kısalır. Etkilenen bölge kırmızılaşabilir ve iltihaplanabilir. Daha fazla doku enfekte olduğu zaman kanlı lekeler ortaya çıkabilir.
Bu hastalığı takip eden ikincil mantar enfeksiyonları yüzgeçlerin kenarları boyunca gelişebilir. Columnaris (pamuk yünü) bakterilerinin yüzgeç erimesi hastalığını takiben ikincil bir enfeksiyon olarak ortaya çıkması, balığımızın sağlığının iyice kötüye gittiğine bir işaretidir.
Yüzgeç Erimesi Hastalığının Nedenleri Nelerdir?
Yüzgeç erimesinin en yaygın nedenleri arasında kötü su kalitesi ve yanlış su sıcaklığı vardır. Akvaryumun aşırı kalabalıklaştırılması, eski yiyeceklerin su içinde bırakılması, balıkların aşırı beslenmesi, sürekli müdahaleye uğramaları veya taşınmaları da yüzgeç erimesine yol açan stresin ana nedenleri arasında yer alır.
Yüzgeç Erimesi Nasıl Tedavi Edilir?
Yüzgeç erimesi hastalığının tedavisinde etkili olan birkaç antibiyotik vardır ancak hastalığın geri dönmemesi için tedavi, su değişimi ve akvaryum koşullarını dikkatlice gözden geçirilmesi gerekir. Yem artıklarının akvaryumda kalmasının önüne geçmeli ve gelecekte aşırı beslenmekten kaçınılmalıdır.
- Balık yemi kullanıyorsak, yem kabını açtığımız tarihi not etmeliyiz. Çünkü yem kabı açıldıktan sonra içerisindeki vitaminleri oldukça hızlı bir şekilde kaybedecektir. Balıklarımızı taze, kaliteli yiyeceklerle daha uygun miktarlarda besleyerek yem artıklarının suyu kirletmesini önleyebiliriz.
- Suyun pH’ını ve sıcaklığını kontrol sık sık kontrol etmeliyiz ve balık türlerimiz için uygun olduğundan emin olmalıyız. Suda klor, amonyak veya nitrit olmadığından ve nitratın 40 ppm’nin (mg / L) altında olduğunu yapacağımız testlerle doğrulamalıyız.
- Hastalığa sebep olan çevresel nedenler düzeltildikten sonra antibiyotikler genellikle hastalığın kendisini iyileştirir. Balıklarımızın uygun antibiyotikleri alması için konusunda uzman bir veterinere danışarak yardım almamız gerekir.
- Balık yüzgeci erimesi hastalığında kullanılan ilaçlarının içerikleri üreticiden üreticiye değişebileceğinden, daima veterinerimizin talimatlarına göre tedavi uygulamamız gerekir.
- Tedaviyi çok erken bırakmak, enfeksiyonun tekrar ortaya çıkmasına neden olabileceğinden, tedaviye önerilen süre boyunca devam etmek çok önemlidir.
- Ortalama 20 litre suya bir çay kaşığı akvaryum tuzu kullanılması balıklarımız açısından faydalı olacaktır. Ancak tuza duyarlı balıklar besliyorsak tuz kullanmaktan kaçınmamız gerekir.
Yüzgeç Erimesi Hastalığı Nasıl Önlenir?
Yüzgeç erimesini önlemek için alınan önlemlerin çoğu, hastalığı olan balıkları tedavi etmek için kullanılan ön adımlarla aynıdır.
Yüzgeç erimesin hastalığına karşı alabileceğimiz en iyi önlem düzenli akvaryum bakımıdır. Suyu düzenli olarak değiştirin, tabandaki dekoratif taşları temizlemeyi unutmayın ve düzenli su testleri yaparak su kimyasını izleyin. Akvaryumunuzu düzenli şekilde takip ettiğinizde, zaman içinde meydana gelen su kimyası değişikliklerini hızlı bir şekilde fark edebilir ve sorunları ciddileşmeden önce düzeltebilirsiniz.
Balıklarımızı beslerken, yem miktarını uygun seviyede tutmaya çalışmalıyız. Balıklarımızı günde iki kez olmak şartıyla yaklaşık 3 dakika beslemeye özen göstermeliyiz. Aşırı besleme tüm balık sahipleri tarafından yapılan en yaygın hatadır ve bakterilerin oluşumundaki en büyük faktör olan kötü su kalitesine katkıda bulunur. Taze yem ile balıklarımızı beslemek için bir ila iki ay içinde kullanılabilecek kadar küçük kaplarda yiyecek satın almaya çalışmalısınız.
Akvaryumunuzu fazla kalabalık olmayacak şekilde ve birbirlerinin yüzgeçlerine zarar verebilecek balıklar arasında çıkabilecek kavga belirtilerine dikkat etmeliyiz. Uzun yüzgeçleri olan balıklarımız varsa akvaryuma ekleyeceğimiz filtre veya dekorasyon ürünlerinin onlar için bir tehlike oluşturmadığından emin olmalıyız. Düşük su sıcaklıkları balıklarımızda yüzgeç erimesi hastalığını ortaya çıkarabileceğinden, balıklarımızın ihtiyacı olan doğru su sıcaklığını bir termometre ile takip etmeliyiz.
