Saldırganlık, köpeklerde en yaygın olarak görülen ve en ciddi davranış sorunlarından bir tanesidir. Köpeklerde ısırma sorunu aynı zamanda köpek sahiplerinin davranış uzmanlarından, eğitmenlerden ve veterinerlerden en sık yardım istediği konudur da.

Köpeklerde Saldırganlık

“Saldırganlık” ya da “agresyon” terimi, pek çok farklı koşul altında ve çeşitli sebeplerden dolayı meydana gelebilecek bir dizi davranış olarak tanımlanabilir. İşin aslına bakarsanız tüm vahşi hayvanlar, kendi alanlarını koruma altına almak istediklerinde, yavrularına sahip çıktıklarında ve kendilerini koruduklarında öfkeli bir tavır sergilemektedir. İnsanlar ve köpekler de dahil olmak üzere gruplar halinde yaşayan türler, sosyal etkileşimlerinde barışı sağlamak ve pazarlık etmek için saldırganlığı ve saldırganlık tehdidini kullanır.

Bir köpeğin “agresif” olduğunu söylemek, pek çok farklı anlama gelebilir. Saldırganlık genelde uyarılar ile başlayan ve bir saldırıya dönüşebilme potansiyeline sahip davranışlar bütünü olarak ele alınır. Köpekler agresif bir etkileşim sırasında herhangi bir yerde çabalarını ansızın kesebilir. İnsanlara karşı saldırganlık gösteren bir köpek çoğunlukla aşağıdaki davranışları sergilemeye meyillidir:

• Sert ve katı kesilmesi
• Kulağa tehditkar gelen, genizden havlama
• Herhangi bir temas kurmadan saldırmak üzere olduğu kişiye doğru eğilmesi
• Hırlama
• Diş gösterme
• Kişiye ağız atma
• Ciltte çizik bırakacak şekilde seri ısırma
• Yaralamaya ve morluğa yol açabilecek ısırma
• Isırıp sallama
• Sürekli ve seri olarak ısırmaya devam etme

Tabii ki her köpek bu saldırı adımlarını birebir izlememekte; çoğu zaman bu davranışların birkaç tanesini eş zamanlı olarak yapmakta. Köpek sahipleri büyük çoğunlukla ısırmadan önce gelen işaret niteliğindeki belirtilerin farkına varamayıp köpeklerinin birden bire agresifleştiği kanısına varıyorlar. Ancak bu durum oldukça nadir meydana gelen bir durumdur. Bir uyarı ile ısırık arasında bazen milisaniyeler oluyor; ancak köpeklerin büyük bir kısmı önceden bir sinyal vermeden ısırmazlar demek mümkün.

Saldırgan Davranışların Sınıflandırılması

Eğer köpeğiniz geçmişte saldırgan davranışlarda bulunduysa ya da onun saldırganlaşabileceğine dair bir şüpheniz varsa, canını sıkan durumları değerlendirmek için zaman ayırın: Saldırganlığını kim tetikledi? Nerede ve ne zaman oldu? O an başka neler oluyordu? Saldırganlığını durduran şey ne oldu? Bu soruların cevabını öğrenmek, köpeğinizdeki öfkeli ve agresif davranışları tetikleyen koşulları netleştirmenize yardımcı olmakla birlikte davranışlarının sebebini az çok ortaya çıkartmanıza vesile olabilir.

Köpeklerde saldırgan davranışlar pek çok farklı sebepten dolayı ortaya çıkabilir. Bu saldırgan davranışları şu şekilde ana gruplara ayırmak mümkün:

Bölgesel saldırganlık: Köpeklerin vahşi ataları bölgelerine dair korumacı oldukları için, köpeğinizin de kendi alanını ve bölgesine koruma içgüdüsüyle yaşaması oldukça doğal.

Korumacı saldırganlık: Küçük gruplar ve sürüler halinde yaşamayı tercih eden köpekler, sosyal varlıklar oldukları için kendi grupların birine karşı korumacı bir tavır takınarak herhangi bir tehdide karşı saldırgan hale gelebilir.

Sahiplenici saldırganlık: Özellikle yiyecek konusunda sahiplenici bir tavra bürünebilen köpekler, yiyeceğine yeltenen bir tehdide karşı saldırganlaşarak ısırma eğilimine girebilir.

Doğal olarak köpeklerde ısırma sorunu da tam olarak bu saldırganlık sınıflandırmalarından dolayı meydana gelmektedir.

Köpeklerin Isırmasının 5 Temel Sebebi

1. Sahiplenme: Kendi malını sahiplenmek ve korumak, köpek için en doğal içgüdülerden bir tanesidir. “Kendi malı”ndan kasıt oyuncağı, bölgesi, yemeği, hatta ve hatta sahibi bile olabilir. Her ne kadar avcı ve çoban köpekler en çok sahiplenen köpek cinsleri olarak bilinse de her köpekte bu davranış ortaya çıkabilir. Bu türden doğan saldırgan davranışların minimize edilmesi için eğitime erkenden başlamak ve “bırak” komutunu erken yaştan eğitmek gerekiyor. Siz yemeğini koyarken ona beklemesini öğretmek, yemeği koyduktan sonra oturmasını komut ederek yemeğini alıp geri koymak ve yemek yediği sırada mama kabına ekleme yapmak, bu tip saldırganlığı önlemenin en etkili yollarından.
2. Korku: Korku köpeklerde çoğunlukla veteriner ve posta memuru gibi yabancılara yöneltilen bir duygudur. Köpeğinizin tanımadığı bir köpeğe hiçbir zaman kendiliğinden yaklaşmayın ve çocuklarınıza da aynı şeyi öğretin. Korku ısırıkları köpek evde korktuğunda da gerçekleşebilir, bu yüzden de köpeğiniz uyurken ya da dinlenirken ona karşı ani hareketlerde bulunmayın. Köpeğin erken yaştan itibaren sosyalleşmesi, bu tip durumlarda korku düzeyini minimize etmenize yardımcı olacaktır.
3. Acı: En dost canlısı köpek bile canı acıdığında saldırganlaşabilir. Eğer köpeğinizde herhangi kronik bir rahatsızlık varsa çocuklarınıza mutlaka köpeğin yaralı yerinden uzak durmalarını tembihleyin. Eğer köpeğiniz durduk yere agresifleşiyorsa bunun arkasında yatan sebebin sizin farkında olmadığınız bir acı kaynağı olabileceğine ihtimal vererek detaylı bir inceleme yapın.
4. Annelik içgüdüsü: En iyi eğitilmiş köpek bile yavrulara sahip olduğunda agresifleşebilme potansiyeline sahiptir. Köpeğinizin annelik duygusunun farkında olun ve ona saygı duyun; özellikle köpeğinizin yavrularına onun izni olmadan yaklaşmayın ve elinize almayın.
5. Avcılık içgüdüsü: Bazen köpeğinizin yanından koşarak geçen bir insan ya da hızla giden bir araba, onun havlamasına ve agresifleşmesine sebebiyet verebilir. Bunun nedeni, bu olguların köpekte ondan kaçan bir av olduğu hissi uyandırmasıdır. Bunu önlemenin bariz bir yolu olmamakla birlikte sürekli eğitim ve itaat çalışmalarının yürütülmesi ile törpülenebilecek bir durumdur.

Köpeklerin Isırmaması İçin Alınabilecek Önlemler

• Köpeğiniz sizi ısırmaya çalıştığı zaman onu bir oyuncağa ya da çiğneme kemiğine yönlendirin. Çok genç yavrular için bu yöntem sıklıkla yapılması gerekir. Tabi en kısa sürede yavru köpeğinizi ellerinizi ısırmaya başlayacak ve sert bir şekilde “Hayır” kelimesini kullanıp ardından hemen ısırmaya başladığı parmaklarınızla oyuncağı veya çiğneme kemiğini yer değiştirip bunları ısırmasını sağlayın.
• Köpeğiniz sizi ısırdığı zaman canınız acıyormuş gibi sesler çıkarabilirsiniz. Yavru köpekler kendi aralarında inleme ya da havlama sesi ile ısırmanın onların canını acıttığını ifade eder. Sizde bu yöntemi uygulayarak onunla anladığı şekilde iletişime geçebilirsiniz. Köpeğiniz ısırdığı an siz bu sesi çıkartıp (tıpkı yavruların havlayıp belli ettiği gibi), sonra oynamayı bırakıp oradan ayrılacaksınız. Yavru köpeğiniz böylelikle kısa zamanda, ısırdığı zaman oyun arkadaşının (yani sizin) gideceğini öğrenecektir.
• Köpeğiniz ısırmayı bırakmıyorsa elinize bir eldiven giyin. Bu eldivene köpeğinizin sevmeyeceği bir tat bırakın ve eldiveni ısırmasını sağlayın. Böylece aldığı kötü tat, ısırmanın iyi bir şey olmadığını anlamasını sağlayacaktır.
• Temel itaat eğitimi komutlarından biri olan bırak komutunu öğretebilirsiniz. Böylece sizi ısırdığı zaman vereceğiniz komut ile sizi bırakmasını sağlayabilirsiniz.
• Kötü ısırma durumlarında, köpeğiniz elinizi kavradığında, ona “Hayır” deyin ve hızlıca baş parmağınızı dilinin altına ve diğer parmağınızı çenesinin altına koyun. Yaklaşık 10 saniye (çok sıkı değil) parmaklarınızı burada tutun. Bu durum köpeğinizin rahatsız hissetmesine neden olacak ve bir daha sizi ısıramayacak.